الگوی برتر تدریس
اختیاراتی که معلم در دسترس دارد تا در شرایط تدریس خود تغییراتی ایجاد کرده و عوامل مؤثر بر آن را برای درس خود مفید و مثمر سازد ، الگوی برتر تدریس نام دارد . در واقع الگوهای برتر تدریس به معلم کمک می کند تا در نیل به هدفهای آموزشی از روشهای مناسب و مطمئنی بهره گیرد . خصوصأ برای رسیدن به هدفهای تربیتی ، الگوهای برتر تدریس کمکهای شاین توجهی به معلمان می نماید . با انتخاب الگوی برتر تدریس ، معلم می تواند براساس آن افکار و فعالیتهای دانش آموزان خود را در جهت رسیدن به هدفهای درس سازمان دهد.در رابطه با الگوی برتر تدریس صحبت ها و پژوهش های زیادی شده است. الگوی برتر تدریس به معلمان و دانش آموزان کمک می کند که در راستای پیشبرد اهداف آموزشی و پرورشی بکوشند و همچنین باعث اعتلای سطح علمی دانش آموزان در راستای سند تحول بنیادین می گردد.
الگوی برتر تدریس و انتظارات از معلمان
در الگوی برتر تدریس از معلمان انتظار می رود مطالب زیر را به درستی درک و اجرا نمایند:
- علل خستگی از فرایند یاددهی- یادگیری را در کلاس درس بیان نماید .
- عوامل مؤثر در ایجاد یادگیری را ذکر کند .
- الگوی تدریس را تعریف نماید.
- عوامل مؤثر در افزایش کارایی فعالیتهای آموزشی معلم را نان ببرید .
- ماهیت بین معلم و دانش آموز را با ذکر مثالی توضیح دهید.
- منابعی را که الگوهای تدریس براساس آنها تدوین شده اند ، نام ببرید .
- الگوی پیش سازمان دهنده را تعریف کند .
- مفهوم سازمان را توضیح دهید.
- مفاهیمی را که الگوی پیش سازمان دهنده برآن مبتنی است ، نام ببرد.
- مفهوم یادگیری معنی دار را بیان نماید .
- شرایط لازم برای استفاده از الگوی پیش سازمان دهنده را در مورد معلم بیان کند .
- دیدگاه افلاطون را نسبت به افراد جامعه بیان نماید .
- مفهوم قدیمی و امروزی آموزش فردمداری را مقایسه نماید .
- عوامل مؤثر در عوامل روش تدریس و محتوای آموزشی را در الگوی فرد مداری بیان نماید .
- در مورد نمونه های مختلف آموزش فردمداری توضیح بدهد.
- برای یادگیری از راه تقلید و یادگیری آزمایش و خطا مثال بیاورید .
- مراحل الگوی مشکل گشایی را به ترتیب نام ببرید .
- ویژگیهای مسئله در الگوهای مشکل گشایی را بیان ببرد .
- نکات مهم در نتیجه گیری دانش آموز را بیان نماید .
- هدف مهم از بکار گیری الگوی مشکل گشایی را بیان نماید.
چرا نیازمند تغییر روش های تدریس هستیم؟
اندیشمندان و فلاسفه بزرگ دنیا با صراحت از یادگیری و آموزش و اجرای الگوی برتر تدریس به عنوان تجربه های بسیار شیرین و لذت بخش سخن می رانند . اما شواهد متعدد و بررسیهای فراوان نشان می دهد که عواملی چون 1. اجبار به نشستن ساکت و آرام در کلاس درس. 2. گوش دادن بی چون و چرا به صدای یکنواخت و کسل کننده معلم 3. تأکید بیهوده بر حافظه و حفظ کردن بی ثمر مطالب درسی 4. دلهره کشنده و اضطراب بی پایان ناشی از امتحان ، موجبات گریز هر چه بیشتر و تنفر هرچه افزونتر را از کلاس درس و مدرسه فراهم می آورند . از طرف دیگر ، تدریس ، آن چنان که عده ای تصور می کنند ، امری ساده نبوده و معلم در آن با عوامل گوناگون و متعددی سروکار داشته و بایستی سعی کند که در کلاس درس محیطی به وجود آورد که در آن یادگیری مطلوب و مورد نظر در راستای الگوی برتر تدریس تحقق یابد .
عوامل تاثیر گذار در الگوی برتر تدریس
بدون شک ، در الگوی برتر تدریس ، عواملی چون ، 1. شخصیت معلم ، 2. زمینه تحصیلی و تجربی وی ، 3. چگونگی روابط اجتماعی دانش آموزان ، 4 . اهمیت موضوع درسی ، 5. نظام آموزش و پرورش و6. جامعه ای که معلم و دانش آموزان در آن به سر می برند ، بسیار با اهمیت می باشد . واضح است که معلم نمی تواند کلیه عوامل مذکور را برای اجرای الگوی برتر تدریس تحت اختیار خود درآورد . برای مثال، در بیشتر موارد ، موضوع یادگیری در کتاب درسی از قبل تعیین شده و زمینه روابط اجتماعی دانش آموزان متفاوت بوده و او نمی تواند آنها را به میل خود تغییر دهد . با وجود این معلم می تواند براساس هدفهای آموزشی بعضی از ویژگیهای آن را دگرگون ساخته و محیط خاص و مطلوبی برای تدریس خود فراهم سازد . معلمان با در نظر گرفتن عوامل زیر می توانند به سهولت کارایی فعالیتهای آموزشی خویش را افزایش دهند ، این عوامل عبارت اند از :
چند گام ساده برای ارتقاء کارایی فعالیت های آموزشی
1: تعیین مراحل الگوی برتر تدریس
2: تعیین چگونگی فعالیت معلم در الگوی برتر تدریس در برابر فعالیتهای دانش آموزان
3: تعیین نوع و ماهیت ارتباط بین دانش آموزان در فرایند الگوی برتر تدریس
- تعیین منابع و شرایط لازم برای تدریس
جایگاه معلم الگوی تدریس برتر
با لحاظ کردن عوامل فوق، معلم قادر می گردد چگونگی تدریس خود را مشخص ساخته و بدین وسیله محیطی مناسب برای آموزش مفاهیم مورد نظر خویش به وجود آورد . برای مثال ، در زمینه تعیین مراحل تدریس ، معلم می تواند براساس هدفهای جزئی آموزشی ، هر مرحله از آموزش خود را مشخص ساخته و همچنین با در نظر گرفتن محتوای آموزشی ، هر مرحله از کار را تعیین نماید .
نحوه اجرای الگو های برتر در تدریس و آموزش
در زمینه نحوه الگوی برتر تدریس معلم در کلاس در می توان از تاکتیکهای متنوعی سود جست . برای نمونه ، معلمی که اعتقاد دارد دانش آموزان با فعالیتهای خود مطالب آموزشی را کشف نموده و یاد می گیرند، صرفأ منابع و مأخذ آموزشی را به ایشان معرفی می کند تا با استفاده از آنها و وسائلی که در اختیار دارند ، شروع به فعالیت کرده و به هدفهای آموزشی برسند .به همین نحو، معلمی که معتقد است معلومات را او به دانش آموزان منتقل می کند ، مسلمأ در تمام ساعات درس ، متکلم وحدت خواهد بود .
ماهیت ارتباط بین معلم و دانش آموز
در زمینه ماهیت ارتباط بین معلم و دانش آموزان ، ضروری است که از لحاظ یادگیری ، رابطه بین معلم و دانش آموزان و همچنین رابطه میان خود دانش آموزان و نحوه تصمیم گیری مناسب در کلاس درس شناخته شود . اگر چنانچه نقش کنترل کننده محیط آموزشی را ایفا کند ، دانش آموزان نقش غیر فعالی داشته و صرفأ گیرنده اطلاعات بوده و روابطی مؤثر در میان آنان در جریان نخواهد بود . ولی اگر معلم نقش راهنما و تسهیل کننده را داشته باشد در این صورت ، سعی می کند تصمیم گیری را با شرکت دانش آموزان انجام دهد . چنین اقدامی ضمن فعال ساختن دانش آموزان همکاری نزدیک و مطلوبی بین آنان و معلم فراهم می آورد .
تجهیزات و امکانات چه تاثیری در اجرای الگوی برتر تدریس دارند؟
منظور از عامل چهارم ، تجهیزات و امکاناتی است که برای اجرای الگوی تدریس ضروری می باشد . باید در نظر داشت که اجرای برخی از منابع کمتر و اجرای بعضی به منابع متعدد نیاز دارد . به علاوه ، اجرای پاره ای از الگوها ایجاب می کند که معلم دوره آموزشی خاصی را از قبل گذرانده باشد تا آمادگی مورد نظر را برای ایفای موثر نقش خود کسب کرده باشد .
دانلود فایل های الگوی برتر تدریس
معلمان با در نظر گرفتن عوامل فوق در تدریس خود ، الگوی خاصی را به کار می گیرند . تمامی الگوهای موجود و شناخته شده تدریس در نتیجه یافته های فلسفه آموزش و پرورش ، روان شناسی یادگیری و جامعه شناسی آموزش و پرورش تدوین و پیشنهاد شده اند . از این رو ، معلمان در تدریس خود می توانند با خیالی آسوده از این الگوهای متعدد بهره گیرند .